Da nas nije sramota

Mimo neprolaznog kukumavčenja na tranzicione tegobe, srpski film je već duži niz godina u krizi koju ne mogu da ospore ni oni koju su tu krizu izazvali i koji je još hrane. Publika je rekla šta je imala i domaćem filmu okrenula leđa, a za ovdašnje filmadžije čak i manje važni svetski festivali postali su sanak pusti. Konkursna zamešateljstva i nevidljivi tokovi (državnog) novca su potpuno kompromitovali i obesmislili trenutni način državnog subvencionisanja filma.

U takvoj atmosferi stupili smo u godinu koja može biti prekretnička. Ili će se srpski film oporaviti, ili na pravdi boga upokojiti. Razloga i za jedno i za drugo ima puno: 2009. godina nam donosi nekoliko novih imena, nekoliko debitanata koji su dugo čekali na prvi film, nekoliko opskurnih zahvata, primetan broj žanrovski osvešćenih ostvarenja, a primetna je i nekolicina tematskih srodnih naslova. Pred vama je lista od 20 mogućih premijera, kojima treba dodati i u bioskope već pristigle filmove Peščanik i Drug Crni u NOB-u.

Bacio sam čini na tebe (Miroslav Petković)

ul: Dragan Bjelogrlić, Iskra Brajović, Gordan Kičić, Ivana Mihić, Neda Arnerić, Bojan Dimitrijević, Tihomir Arsić

Subvencionisana krimi-komedija s melodramskim filovanjem, odavno snimljena, a na koju su gotovo svi zaboravili. Gordan Kičić obećava sigurnu premijeru tokom ove godine.

Beogradski fantom (Jovan Todorović)

ul: Milutin Milošević, Marko Živić, Radoslav Milenković, Nada Macanković, Andrej Šepetkovski

Već nekoliko godina se iščekuje premijera priče o Fantomu, vozaču koji je tokom nekoliko nedelja 70-ih godina izluđivao beogradsku policiju, i to za vreme Titove posete Kubi. Priča je izvedena kombinacijom igranog i dokumentarnog materijala, dugo se krio identiteta tumača glavne uloge, a bio je pominjan i vozač formule Miloš Pavlović.

Besa (Srđan Karanović)

ul: Miki Manojlović, Iva Kranjc, Nebojša Dugalić, Radivoje Bukvić, Ana Kostevska

Albanac daje besu (zakletvu) da će čuvati slovenačku učiteljicu na Kosovu, čiji suprug, srpski oficir, odlazi u Prvi svetski rat. Zanimljivo za ovu kostimiranu melodramu je što je, sudeći po IMDb stranici, snimana na albanskom, slovenačkom i nemačkom. A sudbina joj je srpska.

Edit i ja (Aleksa Gajić)

glasovi: Jelisaveta – Seka Sablić, Petar Kralj, Nikola Đuričko, Srđan Todorović, Marija Karan

Srpski dugometražni crtani film koji autor Aleksa Gajić, prekaljeni i cenjeni strip crtač, predstavlja kao socijalnu dramu koja se događa u Beogradu 2074. godine i govori o fiziološkom problemu budućnosti – šta se desi kada čip, koji ćemo do tada svi nositi u sebi, postane svestan sebe i krene da maltretira domaćina. U bioskopima od 14. aprila.

Žena sa slomljenim nosem (Srđan Koljević)

ul: Anica Dobra, Branka Katić, Vuk Kostić, Nebojša Glogovac, Srđan Todorović, Nada Šargin

Druga režija najuposlenijeg srpskog scenariste u poslednjoj deceniji. Kako promo-materijal navodi, u ovom filmu se prepliću tri ljubavne priče koje se događaju na neobičnim i neočekivanim mestima, a poenta priče je da u ljubavi leži spas od svih problema. Prva saradnja Anice Dobre i Branke Katić.

Život i smrt porno bande (Mladen Đorđević)

ul: Mihajlo Jovanović, Ana Jovanović, Predrag Damjanović, Radivoje Knežević, Ana Sakić

Nakon višegodišnje epopeje, na Festu nas očekuje premijerno prikazivanje prvog srpskog filma na snuff teme (prva fotka). Mladen Đorđević je pobrao hvalospeve prvencem iz dokumenatarističkog miljea – Made in Serbia.

Zajedno (Mladen Matičević)

ul: Aleksandar Srećković, Milica Zarić, Branimir Popović

Još jedna melodrama na temu ljubavnog trougla, ali kako obećavaju stvaraoci, sa trilerskim garnirungom. Već dugo u paklu finalnih faza produkcije, ali vredi čekati imajući u vidu prethodne Matičevićeve režije (1 na 1, Kako postati heroj)

Zona mrtvih (Zone of the Dead, Milan Todorović i Milan Konjević)

ul: Ken Foree, Miodrag Krstović, Kristina Klebe, Emilio Roso, Vukota Brajović

Samim čudom i beskrajnim entuzijazmom autora nastao je prvi srpski zombi horor, pa još i uz ekološku osvešćenost. Sniman tokom pet sedmica prethodne godine, mahom na lokacijama Pančeva, kao stvorenim za to, film je već viđen i za distribuciju na značajnim tržištima (Španija, Italija, SAD). Milan Konjević navodi da je film snimljen radi razbijanja fame o nemogućnosti snimanja žanrovskog filma u Srbiji, fame koja je puka pokrivalica za neuspehe reditelja da žanrovske matrice inkorporiraju u srpsko okruženje. Premijera na Festu, 22.02.2009, u bioskopima odmah posle toga.

Jelena, Katarina, Marija (Nikita Milivojević)

ul: Borka Tomović, Jelena Stupljanin, Milica Zarić

Filmski debi pozorišnog reditelja Nikite Milivojevića po prozi Dušana Miklje, čiji sin Igor je jedan od producenata. Tematski blizak naslovu Tamo i ovde, JKM govori o hodu po trnju tri srpske mlade iseljenice u Njujork. Producenti obznanjuju i sledeće – film je sniman u jednom butiku venčanica koji je korišćen u seriji Seks i grad, dok se neke scene odigravaju u istoj crkvi u kojoj je sniman i Kum.

Kao rani mraz (Đorđe Balašević)

ul: Danijel Kovačević, Radoje Čupić, Rade Šerbedžija, Jovana Balašević, Vojin Ćetković

Balašević debituje kao režiser u uslovima gotovo porodične manufakture pričom o pravom Vasi Ladačkom. Epizode podeljene ex-yu zvezdama Radetu Šerbedžiji, Mustafi Nadareviću, Meti Jovanovskom, Zijahu Sokoloviću, Miri Banjac (koja glumi skeledžiju), a sa posebnim nestrpljenjem se čeka i specijalni efekat: glavni junak jedini vidi svog najboljeg prijatelja – digitalno oživljenu ribu štukovana sa ljudskim očima!

Mamaroš (Miroslav Mrdaković)

ul: Bogdan Diklić, Mira Banjac, Anita Mančić, Goran Radaković, Sergej Trifunović

Govori o sudbini jednog Beograđanina i njegove majke, koji tokom bombardovanja kreću u Ameriku. Kada dođe do Budimpešte, Pera pada u očaj jer mama Mara ne može da krene “preko bare” sa njim zbog papira. Majka ipak dobija neophodnu dokumentaciju i sa svojim “mamarošom” stiže u Njujork, gde im se dešava filmska priča. Kao moguća epizodistkinja je pominjana Sigourney Weaver, a jedan od producenata je Fatih Akin (Glavom kroz zid).

Medeni mesec (Goran Paskaljević)

ul: Lazar Ristovski, Nebojša Milovanović, Jelena Trkulja, Mira Banjac, Petar Božović

Prva srpsko-albanska koprodukcija, i to na temu zlopaćenja građana Evrope 2, kojoj i Albanija i Srbija pripadaju, pod birokratskom čizmom EU. Epizodnu ulogu, i to nakon Zrna utehe, trebalo bi da ostvari Giancarlo Giannini.

Pada kiša u Rolan Garosu (Vladimir Paskaljević)

ul: Lazar Ristovski, Slavko Štimac, Nebojša Milovanović, Vlasta Velisavljević, Dragan Petrović

Nekoliko isprepletanih priča u celovečernjem debiju Paskalevića mlađeg. Lazar Ristovski tumači ulogu taksiste-masovnog ubice, Vlasta Velisavljević igra penzionera, oca, ginekologa, nostalgičara koji posećuje javnu kuću. Podela uloga se u velikoj meri poklapa sa Medenim mesecom Paskaljevića seniora, a producenti se nadaju premijeri na nekom od značajnijih svetskih festivala ove godine.

Sveti Georgije ubiva aždahu (Srđan Dragojević)

ul: Lazar Ristovski, Milutin Milošević, Nataša Janjić, Bora Todorović, Zoran Cvijanović

Izdašno budžetirani ratni spektakl donosi ekranizaciju čuvenog Kovačevićevog pozorišnog komada i još jednu melodramsku priču o ljubavnom trouglu u zlim vremenima. Pretprodukciju, snimanje filma i postprodukcione porođajne muke pratili su brojni skandali i kontroverze. U bioskopima već od 12. marta.

Srpski film (Srđan Spasojević)

ul: Srđan Todorović, Sergej Trifunović, Katarina Žutić, Jelena Gavrilović, Ana Sakić

Očekujte izrazito brutalan triler o penzionisanom porno-glumcu koji se nađe u situaciji da se bori za goli život. Aleksandar Radivojević kao scenarista obećava jako uzbudljiv film pun seksa i nasilja, a na pitanje o čisto generičkom nazivu ogovara da je želja bila da se iskoristi vezanost publike za srpski film, koji je i bio odskočna daska za putovanje u neistražene teritorije. Rečima Radivojevića, Porno banda bi bila srpske Noći bugija, dok bi reperi za Srpski film bili Anđeosko srce i Videodrom.

Tamo i ovde (Here and There, Darko Lungolov),

ul: David Thornton, Mirjana Karanović, Branislav Trifunović, Jelena Mrđa, Cyndi Lauper

Pečalbarska komična melodrama – mladi Srbijanac se nađe u Americi, unajmi propalog muzičara da ode u Srbiju i stupi u formalni brak s njegovom verenicom, ali se ovaj tamo zaljubi u junošinu majku. Pesmom i kratkom pojavom filmu je doprinela Cyndi Lauper, a umalo da se u glavnoj ulozi pojavi Tom Waits. Prvo prikazivanje na Festu, redovna bioskopska distrubicija od jeseni.

Hitna pomoć (Goran Radovanović)

ul: Nenad Jezdić, Nataša Ninković, Tanasije Uzunović, Vesna Trivalić, Sonja Kolačarić

Prvi igrani film nagrađivanog dokumentariste. Film kasni gotovo tri godine, napokon je gotov, a Radovanović pojašnjava da radnja filma pokriva neke od najznačajnijih momenata novije srpske istorije od 2000. godine do danas.

Čekaj me, ja sigurno neću doći (Miroslav Momčilović)

ul: Gordan Kičić, Branislav Trifunović, Milica Mihajlović, Vanja Ejdus, Miloš Samolov

Ljubavna vrteška motiv je novog filma Miroslava Momčilovića (Sedam i po, scenario za Kad porastem biću kengur). Za potrebe uloge Branislav Trifunović je obrijao glavu, deo filma je sniman u Inđiji, a redtelj pojašnjava svoje namere: „U poslednje vreme se pojavilo toliko romantičnih komedija koje nisu ni romantične ni komične, i zato sam odlučio da snimim 'romantičnu tragediju'. Kako film odmiče, videćete kako se taj začarani krug sve jače i jače vrti... i ima srećan kraj!“

Šišanje (Stevan Filipović)

ul: Nikola Rakočević, Viktor Savić, Bojana Novaković, Nataša Šolak, Dragan Mićanović, Nikola Kojo

Filipović se preporučio Šejtanovim ratnikom. Sada se hvata u koštac sa socijalnom dramom i problemom ultradesničarskih posrtaja novomilenijumske mladeži. Zbog problema s budžetom film se snima u etapama – poslednja sedma je najavljena za prve dane proleća, a poseban kuriozitet je da je u međuvremenu jedna od glumica, Bojana Novaković, dobacila do primećenih uloga u Holivudu (Drag Me to Hell, Edge of Darkness). Autori obećavaju puno žanrovskih konvencija untar prikazivanja priče, te direktnu kominikaciju sa generacijom o kojoj govori, ali bez popovanja.

Serije

Osim pobrojanih, mogu se očekivati i premijere filmova nastalih prekrajanjem RTS serija Bledi mesec, Gorki plodovi i Ranjeni orao, dok su za skori početak snimanja sigurna tek sledeća tri naslova: Kako su me oteli Nemci Miloša Radivojevića, Neprijatelj Dejana Zečevića i Travelator Dušana Milića.

Sve u svemu, potencijalno uzbudljiva filmska godina za radoznalce, mazohiste i kompletiste i nada u ostvarenje sna pominjanog Milana Konjevića „da će ove godine biti srpskih filmova koji će moći da se gledaju od početka do kraja i od kojih nas neće biti sramota“.