Sakupljač ljubavnih kazivanja

Ako se po strani stavi varljivio članstvo u Evropskoj uniji, Bugarsku i Srbiju, sem granice i često nedorečene zajedničke istorije i slovenskog porekla, vezuje i sličan društveni kontekst. Uprkos svemu tome, bugarska književnost je slabo prisutna u srpskoj knjižarskoj ponudi, a i tako oskudno prisustvo je lišeno kontinuiteta i šireg koncepta.

U takvoj postavci stvari već i samo pojavljivanje zapaženog romana relevantnog i cenjenog savremenog autora iz Bugarske je vredno hvale. Pohvale bivaju opravdanije i glasnije kada se dođe do suda da je Sakupljač ljubavnih kazivanja Aleksandra Sekulova uz to i zanimljivo, nesvakidašnje i neosporno kvalitetno delo.

Sakupljač ljubavnih kazivanja (u prevodu Marije-Joanne Stojadinović) je postmodernistički razbarušena i stilski eklektično izvedena proza o potrazi za ljubavlju i potrebi da se ta potraga i verbalizuje. Grejs Semič, nekada cirkuska igračica, nakon godina građanski uprizorenog i mirnog porodičnog života kreće u šetnju po raznoraznim svetskim adresama ne bi li pronašla zbirku priča o muškarcu sa kojim je u mladosti provela tek dva dana, a koja su joj bila posve dovoljna da spozna nenadanu istinu da se jedna od ključnih istina i dimenzija ljubavi krije u rastanku od onog kroz koga i sa kim tu ljubav i prepoznamo. Priče za kojima Grejs Semič traga ispisane su na raznim i krajnje egzotičnim materijalama, a sama potraga je odvodi u krajeve i situacije koje u sebi spajaju bajkoliko, fantazmagorično i neuobičajeno.

Sekulovljeva proza u samom startu zahteva suspenziju neverice i pristanak čitaoca na odustajanje od očekivanja koje imaju od autora iz ovog kutka sveta i ovakvih prilika. Sekulov ih za tu dobrovoljnu predaju nagrađuje nadahutom, razmahanom i književnošću u čistom smislu tog pojma, a ovo izdanje preporučuje i veoma maštovita oprema. Dosta toga pomenutog u Sakupljaču ljubavnih kazivanja je u dodatku romana propraćeno slikama i crtežima bugarskog likovnog umetnika Atanasa Hranova, koji je prisutan i u samom narativu kao Nasko H.,  jedan od lovaca na rasejane priče o ljubavnim kazivanjima bez premca.

Tako Sekulov uspeva da svojoj već sasvim dovoljno atipičnoj prozi (možda ponajbližoj, po pitanju ključnih estetsko-idejnih odrednica, rukopisu Barika, ranijeg Dina Bucatija, a donekle i našeg Milorada Pavića) obezbedi i dodatnu dimenziju koja je izmešta u ravan višeznačnosti i multidisciplinarnosti.

Sakupljač ljubavnih kazivanja suprotno nazivu koji sugeriše saharinski sentimentalizam pruža priliku za putovanje kroz svet pisca zagledanog u mogućnosti jezika i koga treba pohvaliti za sposobnost da ovom štivu koje se kretalo po skliskom tlu mogućih optužni za samodovoljnost i preambicioznost obezbedi nužnu stilsku ujednačenost i osnovnu ubedljivost, kao i za hrabrost oličenu u svesnom eskapizmu i odricanju od polemike sa društvenom „zbiljom“, što je teško savladiva prepreka kako u Bugarskoj, tako i kod nas.

Sakupljač ljubavnih kazivanja tako zaobilaznim putem i čisto književnom vrednošću dolazi do otvorene preporuke, istovremeno stojeći i kao primer efektnog i zdravog pristupa kategoriji oličenoj u nazivu srpskog izdavača ove proze.