Popboks - KRATAK PRIKAZ RAZVOJA TVRDOKORNOG RAPA (2) - Od stare škole do kraja zlatnog doba (1970-1990) - I live it I see it [s2]
Gledate arhiviranu verziju Popboksa
Popboks - web magazin za popularnu kulturu

Tema · 25.05.2009. 23:27 · 28

KRATAK PRIKAZ RAZVOJA TVRDOKORNOG RAPA (2) - Od stare škole do kraja zlatnog doba (1970-1990)

I live it I see it

Rap je do sredine 80-ih preplavio Njujork. Već se pojavilo nekoliko ozbiljnih rap radio emisija na velikim stanicama i pregršt onih na malim, mahom studentskim radio stanicama

Predrag Vukčević

    "Izgledalo je fantastično i neverovatno, pa ipak je bilo istinito: oni su mogli da čine sa svojom mladošću šta hoće, u jednom svetu gde su zakoni društvenog i ličnog morala, sve tamo do daleke granice kriminala, bili upravo tih godina u punoj krizi, slobodno tumačeni, primani ili odbacivani od svake skupine ljudi i svakog pojedinca; oni su mogli da misle kako hoće, da sude o svemu, slobodno i neograničeno; oni su smeli da govore šta hoće, i za mnoge od njih te reči su bile isto što i dela, one su zadovoljavale njihove atavističke potrebe za junaštvom i slavom, silovitošću i razaranjem, a nisu povlačile za sobom obavezu na delanje ni neku vidljivu odgovornost zbog izrečenog“ - Ivo Andrić, "Na Drini ćuprija"

Rap muzika je prihvatila uticaje ulica na kojima je nastala ali je početak ispoljavanja i razvoja borbenog stava u njoj nastupio kasnije u odnosu na ostale grane hip hop kulture. Poetski sadržaj su isprva oblikovali DJ-evi koji su na zabavama upravljali i mikrofonom i gramofonima. I u tome je Kool DJ Herc bio jedan od pionira.

On je, naime, u DJ setovima počeo da pozdravlja posetioce žurki kratkim rimama baš onako kako je video da to rade DJ-evi na Jamajci, na dvorišnim žurkama koje je posećivao kao klinac. (Veze jamajčanskog i, uopšte, karipskog nasleđa i hip hop kulture su složenije, ali njihovo izlaganje zahteva veći prostor od raspoloživog.)

Pozdravne rime su se ubrzo razvile u smeru crnačke crkvene tradicije „poziva i odziva“ (call and response) u kojima bi DJ rekao nešto pozivajući publiku da odgovori, ostvarujući tako prisniju komunikaciju. Mnoge fraze „poziva i odziva“ koje i dan danas za animiranje publike koriste MC-jevi ili specijalizovana hip hop vrsta - „bukač“ (hype man) - nastale su upravo 70-ih u Bronksu, Harlemu i crnačkim krajevima Bruklina.

Već su te kratke rime nagovestile drugačiju poetiku od one u pesmama popularnih muzičkih žanrova tog vremena. One su, pre svega, u velikoj meri bile iskazane slengom i odnosile su se na konkretne pojedince i ekipe, lokalna okupljališta…, a njihov sadržaj je često bio vulgaran.

Ubrzo nakon Hercovog izuma turntablisma, drugi DJ-evi poput Grand Wizard Theodorea i Grand Master Flasha počinju da uvode nove, zahtevnije trikove na gramofonima. To daje impuls razvoju stilova DJ-eva i njihovog takmičarskog duha, ali ih i odvlači od mikrofona jer istovremeno izvođenje obe veštine postaje fizički nemoguće.

Tek tada u igru ulaze prvi profesionalni party MC-jevi - isprva po jedan uz svakog DJ-a, a zatim čitave grupe koje, začinjavajući nastup DJ-a, počinju muzički razvoj veštine istraživanjem ritmike rapovanja (flowa), interpretacije (delivery) i dr.

Fantastic 5 i Grand Wizard Theodore u klasičnom klupskom nastupu stare škole iz filma Wild Style

Na poetskoj strani se takođe događaju promene. Ranije kraći i usmereni samo na ostvarivanje kontakta sa publikom, tekstovi već krajem 70-ih sadrže rime u kojima se DJ veliča kao „kralj žurke“. Rap je u to vreme još uvek isključivo plesna muzika, a DJ-evi i plesači su važniji akteri hip hop okupljanja od MC-jeva.

Međutim, sa standardizacijom DJ set-lista - naime, kada se određeni broj numera baziranih na breakbeatovima pretvara u standardni deo repertoara - tehnika i stil vrtenja ploča s jedne odnosno kvalitet pratećih MC-jeva sa druge strane, postaju aduti DJ-eva u stvaranju prepoznatljivosti i atraktivnosti sopstvenih nastupa i, samim tim, u povećanju broja angažmana i zarade.

Želje i fetiši

MC-jevi tako postaju važni akteri hip hop obreda a to se odražava i na njihove rime. Krajem 70-ih i početkom 80-ih oni u tekstove već unose mnoštvo rima predstavljanja (represent rima), u kojima je neumereno hvalisanje i preuveličavanje sopstvenih moći sredstvo za stvaranje identiteta njihovih ličnosti „na mikrofonu“. U svetu u kome „može biti samo jedan“, poetsko predstavljanje generiše napetost među MC-jevima koja istorijski kulminira rođenjem tradicije borbenog (battle) rapa u kojem MC pored samoisticanja izvrgava ruglu drugog MC-ja (postojećeg ili zamišljenog), iznoseći u rimama njegove ljudske i rapperske (stilske) nedostatke.

U poetskom rap sukobu na jednoj žurci iz decembra 1981. čiji su akteri bili Busy Bee, kralj party MC-inga i Kool Moe Dee, od te žurke zvanično prvi battle MC, MC-ing se zvanično predstavio kao disciplina u kojoj se jasno ispoljava želja za samopotvrdom i tako iskazao dublju vezu sa ostalim granama hip hopa i sa društvenim okruženjem iz kog potiče.

(Mnogi istoričari hip hopa preteče battle rapa nalaze i u afroameričkim verbalnim igrama i nadmetanjima među kojima je najpoznatija The Dozens u kojoj je cilj uvrediti protivnika na što šaljiviji i efektniji način.)

Rap legende o značaju battlea Busy Beeja i Kool Moe Deeja

Od 70-ih do sredine 80-ih je u battle/represent poetiku unešeno mnogo motiva, ali su sigurno najznačajniji materijalistički. MC-jevi su, naime, u svom razmetanju uglavnom počeli da fetišizuju novac, da nabacuju nazive skupih robnih marki odeće, obuće, automobila, pića - sve ono što su u stvarnom životu želeli da poseduju i njihovi slušaoci, uglavnom obojena omladina iz porodica niže i niže srednje klase.

Rap su, jednostavno, radili mladi za mlade koji su, svi skupa, bili višestruko frustrirani i gladni zadovoljstava i moći, odnosno željni veoma jednostavno shvaćenog dobrog života. Tako je rap već u svojim ranim danima istovremeno počeo da se razvija i u smeru sredstva za individualnu afirmaciju i u smeru sredstva za razotkrivanje i tematizovanje kolektivnih želja iz perspektive pojedinca.

Busy Bee Starski u filmu Wild Style oličava materijalistički i hedonistički geto stav prisutan u hip hopu od ranih dana

Osamdesete su u hip hop kulturu i rap muziku donele mnoštvo tektonskih poremećaja. Početak diskografske aktivnosti rap umetnika je, pre svega, promenio hijerarhiju u okviru scene. MC-jevi, koji počinju da snimaju ploče sa studijskim bendovima i producentima nezavisnih etiketa, postaju ekonomski najjača klasa hip hop društva dok DJ-evi gube primat koji su imali u vremenu u kom rap nije imao „pesme“ već samo nastupe koji traju dva-tri sata.

DJ-evi će se tek od sredine decenije, kada se pojavljuju prvi finansijski dostupni sempleri, prekvalifikovati u tzv. beatmakere i vratiti u rap produkciju na važniji i trajniji način.

The Message i pitanje bunta

Za rap poeziju se, međutim, jedan važan kuriozitet dogodio 1982. Reč je o pesmi The Message koja na velika vrata uvodi socijalno-političku tematiku u rap tekstove. Ta pesma se, međutim, može nazvati „drugom velikom hip hop prevarom“. Naime, poslovno promišljanje Sylvije Robinson - vlasnice Sugarhill Records, najuspešnije rap etikete s početka 80-ih - i veština njenog producentskog tima a ne autentična motivacija rappera su najzaslužniji kako za The Message tako i za zvanično prvu rap pesmu i prvi hit - Rapper’s Delight grupe Sugarhill Gang.

Izvođenje The Message uživo u klubu The Tube 1983.

Dok je u slučaju Rapper’s Delight Robinsonova iskoristila oklevanje afirmisanih party MC-jeva da uđu u diskografiju i preko audicije okupila trojicu anonimusa (koji nikada nisu rapovali uživo pa i nisu rizikovali gubitak reputacije u slučaju neuspeha prevođenja rapa na ploče, da bi rime koje su ukrali od poznatih MC-jeva tog vremena snimili preko presviranog loopa velikog disco hita Good Times grupe Chic), sa The Message je stvar bila drugačija.

Grand Master Flash i Furious 5, koji su već izdali nekoliko uspešnih singlova za etiketu Robinsonove, odbili su da urade The Message čiji je najveći deo osmislio i napisao producent Sugarhill Recordsa Ed „Duke Bootee“ Fletcher. Flashu i njegovim MC-jevima je ta pesma zvučala suviše sporo i mrtvo da bi je izvodili na žurci. Robinsonova je, međutim, imala izvanredan osećaj za hit i uspela je da nagovori Melleja Mela, najslavnijeg MC-ja grupe Furious 5, da sa Fletcherom doradi tekst i snimi pesmu koja će postati veliki hit i prvi naširoko poznati izraz socijalnog bunta u rapu.

I pored solidnog tržišnog uspeha pesme The Message, socijalno-politički angažman nije zaživeo u rapu. Većina MC-jeva je slagala svoje party rime, ali se tek pojavom rappera iz Kvinsa kao što su Run DMC i LL Cool J, kao i njihovih kolega sa etikete Def Jam, rap definitivno okrenuo battle/represent tematici.

Iako će se tek sa pojavom jeftinih semplera muzička podloga rapa potpuno vratiti korenima u funk zvuku sa žurki u Bronksu 70-ih, producenti okupljeni oko Def Jama su, vođeni beskompromisnim stavom Ricka Rubina, već odbacili disco zvuk, koji su kao podlogu za rappere svirali studijski bendovi ranih rap etiketa, i počeli da na ritam mašinama slažu tvrđe, svedenije matrice.

(Afrika Bambaataa i Arthur Baker su u prvoj polovini 80-ih pomoću ritam mašina razvili još jednu beatmakersku hip hop interpretaciju funka - tzv. electro funk ili electro breakbeat - zvuk koji će presudno uticati na kasniji razvoj lokalnih scena u Majamiju i Detroitu, odnosno na Miami Bass zvuk grupe 2 Live Crew i detroitski tehno Juana Atkinsa i ostalih pionira tehno muzike)

Run DMC, Kool Moe Dee i L.A. Sunshine u emisiji Graffitti Rock 1984.

Rap je do sredine 80-ih preplavio Njujork. Već se pojavilo nekoliko ozbiljnih rap radio emisija na velikim stanicama i pregršt onih na malim, mahom studentskim radio stanicama.

Međutim, važnije od svega toga za razvoj rap poezije bilo je naglo širenje tzv. freestyle šifara (cipher) - spontanih okupljanja po školskim dvorištima, parkovima, ćoškovima i stanovima, u kojima su mladi MC-jevi počeli da razvijaju veštinu smišljajući rime na licu mesta (bukvalno u trenutku dok rapuju) preko ritma kojeg bi ustima stvarao neki poznavalac veštine beatboxinga ili kojeg bi puštali sa velikih boombox kasetofona.

Prikaz freestyle šifre u filmu The Beat

Freestyle šifre su zahtevom za smišljanjem rima na licu mesta rap jezik još više gurnule u smeru govornog jezika, slenga i reči koje se odnose na konkretno „ovde i sada“. Neformalnim karakterom su MC-jevima pružile slobodu za istraživanje poetskih i vokalnih sposobnosti, odnosno okvir za osmišljavanje flowa i deliveryja, izumljavanje efektnih metafora, igri reči…

Sa zvaničnom rap scenom, tj. „diskografskim“ rapom, ostvarile su odnos sličan odnosu uličnog basketa i profesionalne košarke. Postale su prostor u kom je rap utemeljen u svakodnevici MC-ja i običnom jeziku. Uskoro će se iz freestyle šifri razviti i freestyle MC bitke u kojima je takmičarski duh MC-inga doveden do svog vrhunca i one će, poput DJ i b-boy bitaka, već krajem 80-ih početi da se šire po celom svetu.

Finale zagrebačke grupe freestyle MC battle turnira Chillager’OORopez 2008.

On predstavlja

Rap scena Njujorka je, na drugoj strani, već sredinom 80-ih imala mnoštvo afirmisanih izvođača iz različitih krajeva grada. Većina njih je počela da se poziva na veličinu i snagu svoje ekipe i kraja ili zbog lokal-patriotizma ili zbog toga da bi svoje razmetanje u pesmama utemeljili ili da bi, eventualno, osigurali tržišni uspeh u krajevima iz kojih potiču.

Tako je obim pojma predstavljanja proširen i na predstavljanje šire grupe ljudi kojoj MC pripada i u okviru koje je kalio svoju veštinu i stvorio svoje delo, tj. samog sebe. Lokalnost je, istovremeno, čvrsto usađena u rap pesme čineći priče rappera ličnijim i stvarnijim.

(Glagol „predstavljati“ ima još jedno značenje u rap rečniku - kada se koristi bez određenog objekta, odnosno u najopštijem smislu kao npr. u rečenici „On predstavlja“, njime se tvrdi da je taj-i-taj „pravi“, tj. da je veran najopštijim etičkim principima zajednice)

Sve te linije razvoja rap poezije su dovele rappere do situacije u kojoj su oni, sa jedne strane, tvrdili da govore o stvarnosti „kakva jeste“ dok su sa druge, u razmetanju, mnoštvo stvari preuveličavali počevši da izgrađuju svoje ličnosti u pesmama nalik svemoćnim superherojima. To stalno balansiranje rap rima između izveštaja o stvarnim događajima i pesnički uobličenih izmišljotina, od 80-ih naovamo će biti tema mnogih rasprava a posebno onih u vezi sa rap tekstovima koji, po oceni društvenih autoriteta, zastupaju „sumnjive“, odnosno anti- i asocijalne vrednosti. (seksističke stavove, podržavanje kriminala, itd.)

Preuveličavanje u rap tekstovima, međutim, niti je bilo niti je danas isključivi problem odnosa rapa sa društvom izvan rap krugova. Taj problem se takođe razvija unutar rap zajednice u obliku zahteva za „uličnim kredibilitetom“ (street cred) koji, u okviru razvijenih tvrdokornih rap scena, može direktno uticati i na tržišni uspeh pojedinačnog rappera.

Eazy E je 1991. u pesmi grupe N.W.A. Niggaz 4 Life postavio nešto što se može nazvati principom uličnog kredibiliteta rapa: „Now get it from the underground poet - I live it, I see it and I write it because I know it“.

Njujorški rapper O.C. nešto slično čini u svojoj pesmi Time’s Up iz ’95, klasiku tvrdokornog rapa: „My album will manifest many things that I saw, did or heard about or told first hand - never word of mouth“.

(Ipak, ovakav oštar zahtev za uličnim kredibilitetom, kao i mnoštvo drugih „pravila“ u vezi sa rapom, globalna rap publika uglavnom prihvata sa rezervom, odnosno zahteva od rappera samo stilsku i tematsku konzistentnost)

Prvi deo: Nemoj da ga izgubiš, jer je keva

(nastaviće se)



Komentari

  • Gravatar for phonk inspektah
    phonk inspektah (gost) | 26.05.2009. 00.24.31
    eto, nije bilo tako tesko.
  • Gravatar for plastikmen
    plastikmen (gost) | 26.05.2009. 00.53.22
    preskocio si krs one-a i znacaj i kontroverze koje su pratile Criminal Minded, al ne mari
  • Gravatar for ...
    ... (gost) | 26.05.2009. 11.24.47
    Nikad mi je nije bilo jasno šta neki belac ili crnac iz srednje klase vide zanimljivo u rep i hip hopu. Kampiram da je uličarska muzika zanimljiva uličarima, ali šta tu ima zanimljivo maminim i tatinim sinovima koji žive svoj američki san. Posebno su mi smešni ovi naši gangsta reperi kojima je najveće krimogeno iskustvo cipeliranje starica i uriniranje u ženskom WC-u! Doduše ima toga i kod Amera? Npr. onaj pozornik što prodaje priču da je bio narkodiler! Sama činjenica da je preduslov dobre prodaje albuma bavljenje kriminalom u prošlosti ili još uvek za mene dovoljno govori! Osim toga, hip hop muzika je prepuna homofobije, mizogenije i kretenskog mačizma i egotripa! Ima toga pomalo u svakoj muzici, ali je prenaglašeno insistiranje na tome u hip hopu više nego iritantno i nepodnošljivo i nadasve priprosto i ograničeno.
  • Gravatar for Rac-Q
    Rac-Q (gost) | 26.05.2009. 12.23.05
    Zahvaljujemo autor što je još jednom dokazao da je rep stariji i od velikog praska. Ako ovaj argument ne uveri ljude u plemenitost ovog muzičkog pravca, ne znam onda koji će...
  • Gravatar for u svetlu komentara na prosli tekst
    u svetlu komentara na prosli tekst (gost) | 26.05.2009. 13.23.31
    ne kapiram sta je ovde uvredljivo za nekoga ko voli rokenrol? bas lep tekst
  • Gravatar for SW1
    SW1 (gost) | 26.05.2009. 19.01.07
    @... : Anatemisanje samog muzickog izraza zbog "ulicarstva" je samo krunski dokaz ogranicenosti i predrasude onog koji je to izjavio. Poredjenje nase "gangsta" scene sa ovom pricom je poraz inteligencije koji nazalost ne ide nikome u prilog. Kad budes sagledao pojavu hiphopa kao kulturoloskog fenomena, kao sto i jeste, onda ces moci da dajes komentare koji imaju veze sa ovim tekstom. Prava vrednost ovog teksta, kao i prethodnog iz serijala, jeste upravo taj povijesnicarski duh, oslobodjen svih emotivnih veza sa istim kao i izbegavanje pravdanja i velicanja citavog fenomena tako da samo subjektivni stav o hiphopu moze da te postavi u poziciju da pricas o tekstu na takav nacin. Pogotovo generalizacija i predrasude o homofobiji, mizogeniji i ostalim tripovima te cini upravo osobom sa hiphopofobijom. Ako pogledas, svaka muzika ima tih elemenata, samo je pitanje da li ces da ih vidis i na osnovu toga sudis o tome, ili ces da se ogranicis sa zakljuccima na subjektivno iskustvo. @ DJApe : Bravo. Cekamo nastavak. ;)
  • Gravatar for plastikmen
    plastikmen (gost) | 26.05.2009. 22.19.55
    Nema niceg spornog o liniji koja spaja pamucna polja i ulicu, to je potvrdio i Amiri Baraka.
  • Gravatar for Rac-Q
    Rac-Q (gost) | 27.05.2009. 12.13.47
    @SW1 Niko normalan ne može osporiti jedinstvenost hip hop kulture, niti njene osobenosti! Međutim, izemđu kulture i umetnosti postoji bitna razlika i moje lično mišljenje je da su umetnički dometi hip hop kulture, barem polazeći od osnovne hipoteze autora, a koja je data u prvom delu teksta, jako, jako skromni! Jedno je battle, DJ i MC nastupi čiji su umetnički dometi neosporni, a drugo je njihovo pakovanje na nosače zvuka, čime osobenost hip hop kulture prestaje da postoji i postaje samo još jedan proizvod muzičke industrije bez suštine i duha! Tvrditi da je svaki hip hop dobar i da ne postoji razlika između Public Enemy-ija i 50 centa, je detinjasto i predstavlja nevešti pokušaj da se opravda ćorsokak u kome se hip hop muzika trenutno nalazi! RnR je izašao iz ćorsokaka sa pojavom punk rock-a, sad je ponovo zapao u taj isti ćorsokak, ali je njegova vitalnost neumoljiva, tako da cenim da je ponovni izlazak na pomolu. Na žalost, hip hop muzika je već odavno dostigla svoj vrhunac i bolje od Rage Against The Machine ne može, inače jedne od mojih omiljenih grupa. To je plafon. Hip Hop muzika se zarobila u sopstvenu ograničenost i trenutno je zaokupljena pokušajem da uhvati sopstveni rep, vrteći se u krug, iznova i iznova! Kao što rekoh, njen osnovni problem je što insistira na jeziku ulice, obraćajući se uličarima! Punk rock je govorio jezikom ulice, ali se nije obraćao samo uličarima, kao što to nisu radili ni Public Enemy, RUN DMC, Africa Bambaataa i drugi rep prvoborci! Stavljati paralelu između 50 centa koji je snimio album sa najglupljim nazivom u istoriji muzike i gore pomenutih rep prvoboraca je isto kao izjednačiti Ramonese i Bon Jovi-ija! PS. Ako tvrditi da je rep muzika prepuna homofobije, mizogenije i bolno iritantnog mačizma i egotripa znači da bolujem od hiphopfobije, onda bolujem! PPS. "Ja sam ponosni nečitač knjiga", rekao je Kanye West, čija je pokojna majka bila univerzitetska profesorka. Amin za hip hop muziku i pozornika koji se predstavlja kao gangsta reper! Frajer je 100% dilkan! Inače tekst je jako stručno napisan i pruža vrlo detaljan i precizan uvid u više nego zanimljivi kulturološki fenomen! Samo me malo nerviraju tzv. off rečenice prema kojima je rep muzika stariji i muzike praljudi. Over and Out.
  • Gravatar for ...
    ... (gost) | 27.05.2009. 12.18.40
    Baraka's writings have generated controversy over the years, particularly his advocacy of rape and violence towards (at various times) women, gay people, white people, and Jews. Critics of his work have alternately described such usage as ranging from being vernacular expressions of Black oppression to outright examples of racism, sexism, homophobia, and anti-Semitism that they perceive in his work
  • Gravatar for sto mu komentara
    sto mu komentara (gost) | 28.05.2009. 03.15.28
    meni je samo žao ramonsa. siroti, ispali su glupi i netalentovani. blesavo je i to uporno insistiranje na zrelosti. u pop kulturi nezrelost se slavi, što u ime pobune protiv surovog sveta rada i eksploatacije, u koji se neminovno utapaju odrasli, što, opet sa druge strane, da bi se uvalila roba za tinejdžere ljudima koji već zarađuju. to je poduža priča. tu su bitni i ramonsi i hiphoperi, to je ta mladalačka razuzdanost, na koju se đape toliko loži. a loži se jer tu ima vatre. ali, gde ima vatre, ima i dima. bah. a i smešno je to što je lik koji uprno insistira na zrelosti upadljivo detinjast. mislim, kad god se spomene nešto u vezi sa hip hopom, makar i neka najkraća vest, eto ti rackua, zapenio.
  • Gravatar for Rac-Q - Hiphopfob
    Rac-Q - Hiphopfob (gost) | 28.05.2009. 10.14.27
    "Ja sam ponosni nečitač knjiga", rekao je Kanye West, čija je pokojna majka bila univerzitetska profesorka. Rečenica godine, definitivno! Ne zna se ko ima više uličnog integriteta, Kanye West ili onaj seoski pozornik što se predstavlja kao kriminalac! Što se tiče mojih replika svaki put kad se osoba poznatija pod imenom djape javi, pa to je samo zbog toga što djape svaki put tvrdi da je rep nešto najrevolucionarnije još od pronalazka vatre i točka. Pa kako normalan čovek da ne reaguje na takve tvrdnje. Samo pokušavam da budem dosledan u svojim tvrdnjama kao djape. On je moj idol. Njegova hip hop militantnost me naprosto fascinira. Hip hop je, barem po mom mišljenju ili barem ovaj što ga djape zastupa, jako ograničena muzička forma. On postoji skoro već trideset godina, a nije se pomerio sa mrtve tačke. Iste fraze, isti koncept stvaranja muzika, ista ikonografija. Ništa se ne menja. U kamenom dobu je i dalje. Pa još kad videm one nadrndane frikove koji su sebi ugradili zlatne zube, to mene odmah asocira na nekog Ciganskog cara koji ima jedno 12 zlatnih zuba kao simbola moći. Znate šta je to? To je zvanična titula glavnog baje među Romima! Molim administratore da ne brišu ovo, jer o Romima kao naciji nemam uopšte loše mišljenje. Naprotiv. Njihova sposobnost da se odupru konvencionalnim društvenim normama mi je isto tako fascinantna kao djape. Oni su poslednji autentični buntnovnici srpskog društva. To što im je vođa debil ne znači ništa, jer su kroz istoriju skoro sve srpske vođe bili debili i još uvek su!
  • Gravatar for Rac-Q - Hiphopfob
    Rac-Q - Hiphopfob (gost) | 28.05.2009. 10.18.58
    Suština je u sledećem: u svakoj muzici, a naročito rnr ima pomalo homofobije, mizogenije i kretenskog egotripa, ali je kao što reče ... prenaglašeno insistiranje na tome u hip hopu više nego iritantno, nepodnošljivo i nadasve priprosto i ograničeno. To je centralni obrazac verbalnog izražavanja, što se ne može reći za druge muzičke pravce! Današnji hip hop je teško njesra, više nego što je rnr ikada bio i što će ikada biti! Ja to možda zbog godina iako je djape stariji od mene, ali naprosto mislim, osećam i znam da je tako! Čemu ustvari hip hop duguje toliku medijsku zastupljenost? Moja teorija je sledeća. U poslednjih 20 godina, više od pola gremi nagrada za hip hop pesmu godine otišlo je u ruke onih koji su te pesme napravili zahvaljujući krađi tuđih semplova! Onda se novac prosto prelio u ruke hip hop producenata koji zahvaljujući tom ukradenom novcu trenutno sada diktiraju muzičke trendove. Djapetova tvrdnja da u suštini nema razlike između Public Enemy i 50 Cent je ne samo nevešti pokušaj da se zamaskira prava priroda hip hopa, ne samo uvreda za normalan muzički ukus, nego je usuđujem se reći i štetna. Tvrditi za muziku onih golobradih klinaca što su snimili pesmu Trenerka stil da je prava muzika je smešno. Kao trenerke se nose zbog toga što se u njima lakše beži od murije. Ako to nije detinjasto, ne znam šta je? Kako se ja sećam, kada su se markirane trenerke pojavile u Srbije početkom devedestih, one su koštale otprilike kao tri prosečne mesečne plate i ko je imao trenerku i air max dvojku taj je bio glavni baja u školi, a to su obično imali tatini sinovi. I onda su ovi naši gradski kokošari počeli da merkaju balkone tatinih sinova i mažnjavali im trenerke sa štrikova, kako bi i oni bili baje. E to je autentični srpski ulični integritet. Znam o čemu pričam, jer sam i sam to radio, ali nisam o tome pisao pesme i kada sam malo porastao prestao sam da se bavim time, pročitao par knjiga i promenio životnu filozofiju! Nedavno sam slušao bend Dječaci iz Hrvatske i mogu slobodnu da kažem da srpski hip hoperi ako im se ne promene životni svetonazori, za milion godina neće moći da snime pesmu „Ubij se” koja je ultimativna generacijska himna mladeži sa ovih naših prostora. A neće je moći snimiti, zato što su nezreli, detinjasti i što se iz petnih žila trude da liče na crne Amere iako sa njihovim načinom života nemaju veze.
  • Gravatar for plastikmen
    plastikmen (gost) | 28.05.2009. 14.24.19
    glavna teza dezurnih smaraca na temu hha je njihova zamisao da je hh iskljucivo ono sto se vrti na mtvu i vh1u. to je poprilicno daleko od autenticnog hha. poslusajte opuse dj krusha ili dj vadima, a batalite opuse 50centa ili eminema. to bi bilo kao kad bi neko djuleta vg smatrao za rnr
  • Gravatar for sutlijas sa varivom
    sutlijas sa varivom (gost) | 28.05.2009. 14.54.33
    richie hawtine, srbine, pa autor nam upravo porucuje da su opusi navedenih besmisleno intelektualizovano smece koje se odrodilo od zanra do te mere da su korenima blizi eminem, 50 cent i trenerke.
  • Gravatar for Loshmi
    Loshmi (gost) | 28.05.2009. 15.57.20
    E "Rac-Q" pa u ovim tekstovia se bas objasnjava zasto naslov Fiftijevog albuma nije glup nego je realan! I rep prica kao ljudi sa ulice ali tu pricu razumeju svi. To nije zamuljano nesto ko gomila tih njanjanja grupa sto peva nego brate imas sve u facu muski bez cmizdrenja! A tebi taj sto kaze u tekstu "Battle" stav svidja kad je u pitanju Pablik Enemi ali ti se ne svidja kad neko tako prica kao "gangstersku" pricu? Sve je to isto prica se realno pa sad neko o ovom a neko o onoom
  • Gravatar for Rac-Q - Hiphopfob
    Rac-Q - Hiphopfob (gost) | 28.05.2009. 16.05.19
    "stavljanjem etikete „pravi/tvrdokorni rap“ na nešto ne tvrdi se da je to time bolje ili lošije od nečeg drugog što se isto da nazvati rapom, već samo da je osnovnije" - Tu djape verovatno misli na Juice-a što je snimio duet, one što su snimili pesmu Trenerka stil, Kenye Westa, Timbaland što snima duete sa Madonom i Justinom itd. Spisak je beskrajan. Kao svi smo mi neprosvećeni, a on je tu da nas prosveti šta je dobar rep! Hip Hop je smeće, a da si plastični pažljivo čitao što sam napisao ukapirao bih da je upravo problem ovog teksta u tome što se izjednačavaju smeće forme hip hopa i forme hip hopa koje to nisu! Osim toga, ostaje činjenica da je hip hop ograničena muzička forma i da su poklonici hip hopa u Srba nesposobni da svoju fascinaciju istim argumentovano artikulišu. To je verovatno posledica ograničenosti onoga što slušaju. Nikada mi neće biti jasno, šta neka belčuga može da vidi zanimljivo u hip hopu, a naročito belčuga iz Srbije! PS. "I pored solidnog tržišnog uspeha pesme The Message, socijalno-politički angažman nije zaživeo u rapu." Zašto? Pa zato što sadrži premalo reči pussy, bitch, money, fuck, kill, rich itd.
  • Gravatar for plastikmen
    plastikmen (gost) | 28.05.2009. 17.05.56
    ja nigde nisam procitao da se uzdizu navedeni reperi? to je teza onih koji napadaju nesto sto nije ni navedeno kao rep
  • Gravatar for Rac-Q - Hiphopfob
    Rac-Q - Hiphopfob (gost) | 28.05.2009. 21.21.10
    He he he he he, pa onda je realna i muzika Seke Aleksić i Dare Bubamare. U stvari kad zrelije promislim, u čemu je razlika između modernog hip hop-a i porno-folka u Srba? Nikakva! Ista meta, isto odstojanje! Sećate se one Džejeve pesme Uspeo sam u životu, ili onaj što peva Kralj Splavova, ili, pak, brojnih hitova Sinana Sakići i Mileta Kitića? Čista ulica! Pa tek naziv albuma Seke Aleksić - Kraljica! Čak i Seka Aleksić u jednom spotu ima crnce! Čist hip hop, samo na srpski način!
  • Gravatar for ...
    ... (gost) | 29.05.2009. 10.39.54
    Odvešću te u prodavnicu slatkiša, daću ti da ližeš lizalicu, hajde mala, nemoj stati, samo nastavi dok ne potrefiš mesto...” Candy Shop – 50 Cent Zato me ljubi, ne misli na krizu jedino zivot nema reprizu Tece zivot kao reka, svicu nova jutra sve sto mozes danas ne ostavljaj za sutra - Život nema reprizu – Baja Mali Knindža Ja sam dama, nemam fakulteta i ne mislim da je neka steta zato imam neke druge skole pa se lole trude da me vole - Dama visokog morala – Baja Mali Knindža ft. Morana Čist hip hop, sa uličnim integritetom, većim nego što će oni Trenerka stil ikada imati.
  • Gravatar for Rac-Q - Hiphopfob
    Rac-Q - Hiphopfob (gost) | 29.05.2009. 10.40.42
    „Većina tekstova nosi pregnantne metafore i igre rečima, koje, uzevši zdravo za gotovo Kanyejevo autorstvo tekstova, pokazuju da ovaj samozvani Louis Vuitton Don nije u vrhu rap scene samo na osnovu zaraznih beatova” – djape o albumu Kenye Westa – Graduation. „Može se reći da je Stronger zapravo Planet Rock naših dana, pošto je Daft Punk za Kanyea ono što je Kraftwerk bio za Afriku Bambaatu” - djape o albumu Kenye Westa – Graduation.
  • Gravatar for Dr. Kanye za Rac-Q
    Dr. Kanye za Rac-Q (gost) | 29.05.2009. 11.43.46
    La, la, la, la, Wait til I get my money right I had a dream I can buy my way to Heaven When I awoke, I spent that on a necklace. I told God I'd be back in a second, Man it's so hard not to act reckless. To whom much is given much is tested. Get arrested, guess, until he get the message. I feel the pressure, under more scrutiny, And what I do? Act more stupidly. Bought more jewelry, more Louis V, My momma couldn't get through to me. The drama, people suin' me, I'm on T.V. talking like it's just you and me. I'm just saying how I feel man, I ain't one of the Cosby’s I ain't go to Hill man I guess the money should've changed him, I guess I should've forgot where I came from. La, la, la, la wait til I get my money right la, la, la, la then you cant tell me nothing, right? Excuse Me, is you saying something? Uh-uh, you can't tell me nothing (Haha) you cant tell me nothing Uh-uh, you cant tell me nothing Let up the suicide doors. This is my life homie, you decide yours. I know that Jesus died for us, But I couldn't tell you who decide wars. So I parallel double parked that motherfucker sideways Old folks talking about "back in my day..." But homie this is my day. Class started 2 hours ago, oh am I late? No, I already graduated And you can live through anything if Magic made it. They say I talk with so much emphasis... OOOOh they so sensitive. Don't ever fix your lips like collagen and say something when you gon' end up apologing. Let me know if it's a problem man... Alright man, holla then. La, la, la, la wait til I get my money right la, la, la, la then you cant tell me nothing, right? Excuse Me, is you saying something? Uh-uh, you can't tell me nothing (Haha) you cant tell me nothing Uh-uh, you cant tell me nothing Let the champagne splash, let that man get cash, Let that man get pass He don't need to stop to get gas, If he can move through the rumors, he can drive offa fumes cuz I'd move in a room full of "no's" I'd stay faithful in a room full of hoes Must be the pharaohs, he in tune with his soul, So when he buried in a tomb full of gold. Treasure. What's you pleasure? Life is a, uh, dependin' how you dress her. So if the Devil wear Prada, Adam, Eve wear nada, I'm in between, but way more fresher. wit' way less effort, cause when you try hard, is when you die hard. Ya homies looking like "Why God?" When they reminisce over you, my god.
  • Gravatar for Rac-Q - Hiphopfob
    Rac-Q - Hiphopfob (gost) | 29.05.2009. 12.04.41
    Umri muski, budi delija - Baja Mali Knindza Kad sam bio mali rek'o mi je deda samo ti navali nema koja ne da Budi lav u srcu nek te svako zna umri muski, budi delija Kad sam bio mali rekla mi je baka samo ti navali folira se svaka Nema dede moga on pod zemlju ode a unuka pijanog iz kafane vode Dje si legendo - Baja Mali Knindza Govorili dze si care, Trazili na zajam pare. Govorili dze si brate, A ni su mogli da mi vrate. Ne tapci me po ramenu. Ne cini mi to. Kad me sretnes, ne govori, Dzesi legendo. Govorili gdje si boze, Podvlacili se ispod koze. Okrecu mi sada ledja. To me boli to me vredja. Ja sam svima, dobar bio. Dok sam s njima vino pio. Sada kada propadam, Nikom se ne dopadam.
  • Gravatar for @...
    @... (gost) | 29.05.2009. 13.20.55
    greska u koracima sto se Amiri Barake tice."racism, sexism, homophobia, and anti-Semitism" su samo otrcani klisei u koje americka vrhuska ubacuje svakog ko talasa.pitaj professora griffa.(o srbima da i ne pricam).ali amiri baraka sigurno ne podrzava hip hop koji ovaj tekst velica, jer kod njega je najbitnija poruka, sorry. public enemy no.1! i sve ovo nikako nema veze sa ovim trulim "e, brate, mi smo ko crnci" folerima odavde.
  • Gravatar for ...
    ... (gost) | 29.05.2009. 13.40.01
    @ Donekle se slažem sa tobom. Dobar je on, ali mi je malo neobična njegova tvrdnja kako je 4000 Jevreja dobilo dojavu da ne dolazi na posao, te da je tako izbeglo smrt 11. septembra, ali u svakom slučaju ima istine u tvojoj tvrdnji. Bilo bi bolje da se djape pozabavio teorijom kako je grunge izmišljen kako bi zausavila poetika 2Pac-a koja je polako postajala dominanta struja u rep i hip hop muzici! Ali nema ništa od toga, pošto se djape zalaže isključivo za hedonistički hip hop koji je lišen bilo kakve socijalne poruke i subverzivnosti koju bi takva poruka trebala da sadrži.
  • Gravatar for aaaaaa
    aaaaaa (gost) | 29.05.2009. 14.03.27
    uzasno smarate ovom nimalo konstruktivnom raspravom. jedino bih potpisao plastikmenovo: "glavna teza dezurnih smaraca na temu hha je njihova zamisao da je hh iskljucivo ono sto se vrti na mtvu i vh1u. to je poprilicno daleko od autenticnog hha. poslusajte opuse dj krusha ili dj vadima, a batalite opuse 50centa ili eminema. to bi bilo kao kad bi neko djuleta vg smatrao za rnr"
  • Gravatar for ne banalizuj
    ne banalizuj (gost) | 29.05.2009. 15.32.27
    ja uopshte nemam problem sa onim sto se vrti na vh1 ili mtv-u. u tom smislu, poslednji album kanye westa je pun pogodak. nemam ni sa ovim shto se rokaju po ulicama - prosto, nemaju mentalnog kapaciteta za vishe. ili su lenji. ali imam sa ovima izmedju - shto su nit baba, nit devojka. i opaska plastikmena je sasvim na mestu, samo shto nema veze sa onim shto je djape pisao u tekstu. a josh manje govori u prilog istom.
  • Gravatar for Z.B.
    Z.B. (gost) | 29.05.2009. 16.24.42
    Nije to nikakva teza dežurnih smarača nego autora teksta. Treba se osvrnuti i na druge njegove tekstove, pa u tom kontekstu tumačiti i ovaj tekst. Treba malo čitati njegove hvalospeve Kenye Westu, Juiceu, Timbalandu, trenerka stil reperčićima, pa sve to povezati sa uvodnim rečima prvog dela ovog teksta. Ljudi probudite se, a naročiti ti plastični: hip hop je isto što i turbo folk, barem ovaj hedonistički, a što se tiče onoga koji to nije, pa on nema veze sa pripadnicima bele srednje klase, pa ni sa belcima uopšte. Čak se i ne obraća njima.
  • Gravatar for The Message
    The Message (gost) | 08.07.2009. 11.13.10
    Like disco music and jumpsuits, the social commentaries of early rappers like Grandmaster Flash and Melle Mel were for the most part transparent attempts to sell records to whites by any means necessary. Songs like “White Lines” (with its anti-drug theme) and “The Message” (about ghetto life) had the desired effect, drawing fulsome praise from white rock critics, raised on the protest ballads of Bob Dylan and Phil Ochs. The reaction on the street was somewhat less favorable. “The Message” is a case in point. “People hated that record,” recalls Russell Simmons, president of Def Jam Records. “I remember the Junebug, a famous DJ of the time, was playing it up at the Fever, and Ronnie DJ put a pistol to his head and said, ‘Take that record off and break it or I’ll blow your fucking head off.’ The whole club stopped until he broke that record and put it in the garbage.” The Rap on Rap: The “Black Music” that Isn’t Either by David Samuels zbornik That's the Joint!: The Hip-Hop Studies Reader, str. 149
Morate biti prijavljeni da biste komentarisali tekstove.

NAPOMENA:

Komentari ne odražavaju stav redakcije Popboksa već je ono što je u njima napisano isključivo stav autora komentara.

Da bi vaš komentar bio objavljen potrebno je da bude vezan za sadržinu teksta, odnosno da predstavlja mišljenje o objavljenom tekstu.

Nećemo objavljivati uvredljive, nepristojne i netolerantne komentare, kao ni one čijim bi se objavljivanjem prekršio Zakon o javnom informisanju.

Ukoliko nam u komentaru ukažete na činjeničnu, gramatičku, slovnu, tehničku i sl. grešku, bićemo vam zahvalni i prosledićemo informaciju odgovornima u redakciji, ali taj komentar nećemo objaviti.

Komentare koji se tiču uređivačke politike nećemo objavljivati, sve predloge (i zamerke, pohvale...) koje imate možete nam poslati e-mailom.

Novo iz rubrike